historia

To historia jak z greckiej tragedii, gdy bohater staje przed decyzją o wadze życia i śmierci, ale wie z góry, że żadna nie będzie dobra– uważa Dariusz Syrnicki, badacz historii, odkrywca skazywanych na zapomnienie postaci i wydarzeń z czasów wojny i instalowania w Polsce reżimu stalinowskiego. Wydarzenia z początku grudnia 1949 roku powinny być tematem prac historycznych, literatury i filmu, ale nie są, bo rozegrały się w niewielkiej wsi Mężenin koło Śniadowa i nie mogły odwrócić biegu wielkiej historii.

„Drzewo Wolności trzeba podlewać od czasu do czasu krwią patriotów i tyranów”. Słowa Thomasa Jeffersona, jednego z pierwszych prezydentów Stanów Zjednoczonych Ameryki (choć czasami przypisywane Abrahamowi Lincolnowi) 11 listopada, w polskim Dniu Niepodległości, brzmią przejmująco. W Łomży w sposób szczególny.

Za każdego żandarma niemieckiego 100 Polaków. Taką cenę w lipcu 1944 roku zapłacili mieszkańcy Turośli i pobliskich wsi za akcję partyzantów, którzy odbili 11 Polaków przewożonych do obozów koncentracyjnych. W jednej chwili z niewielkiej społeczności zniknęło 400 mężczyzn. To rana, o której mieszkańcy zachowują żywą pamięć, mimo upływu lat.

Las Giełczyński był świadkiem największych zbrodni, jakich na Ziemi Łomżyńskiej dokonali w latach 1941-1944 niemieccy okupanci. Historyk Zdzisław Sędziak pisał: „Czym Palmiry dla Warszawy, tym dla Łomży powinien być Las Giełczyński, gdzie każde zagłębienie i każde wzniesienie może kryć prochy pomordowanych”.

Dyrektor Beata Sejnowska-Runo i cała społeczność Szkoły Podstawowej w Jeziorku zaprasza na wieczornicę patriotyczną.

Kiedy w 1984 roku harcerz Józef Babiel, Józef Grochowski z PTTK, Ewa Fabiszewska (obecnie Szleszyńska) i inni pojawili się z kwestarskimi puszkami na zabytkowym cmentarzu w Łomży, musieli wyjaśniać dlaczego proszą o datki. A jednak - mimo, że były lata przerw w zbiórkach - zbudowali jedną z najpiękniejszych łomżyńskich tradycji. Dlatego teraz już nic wyjaśniać nie trzeba - wystarczy wdzięczności i proste: "Dziękujemy".

„Naród bez pamięci nie ma prawa do przyszłości ani do bytu teraźniejszego" – słowa marszałka Józefa Piłsudskiego przyjęła Szkoła Podstawowa nr 2 im. Władysława Broniewskiego w Łomży jako motto swego udziału w akcji Ministerstwa Edukacji Narodowej „Szkoła pamięta”. Placówka od lat aktywnie uczy patriotyzmu i pamięci o bohaterach.

Uczniowie klasy IIIc i IIId Szkoły Podstawowej Nr 1 w Łomży włączyli się w akcję Ministerstwa Edukacji Narodowej "Szkoła Pamięta". Dzieci odwiedziły lokalne miejsca pamięci, zgłębiły ich historię, zapaliły znicze na grobach osób zasłużonych i cenionych w naszej społeczności.

Stowarzyszenie „Wizna 1939” przeprowadziło 12 października badania terenowe w Wiźnie, w poszukiwaniu pozostałości II wojny światowej. W ich wyniku natrafiono na szczątki ludzkie (zbiorowy pochówek w leju po bombie) przedwojennych mieszkańców Wizny narodowości żydowskiej oraz łuski od niemieckiej amunicji. To już kolejny etap przeprowadzonych badań, w których potwierdziły się przekazy o zbiorowych, bestialskich mordach na ludności cywilnej, dokonanych przez Niemców w czerwcu 1941 roku - relacjonuje Dariusz Szymanowski, prezes "Wizny 1039".

Pod Pomnikiem Armii Krajowej przy ul. Kilińskiego w Białymstoku żołnierze 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej kwiatami i zniczami uczcili Dzień Polskiego Państwa Podziemnego Była to dla nich podwójna uroczystość, ponieważ w tym dniu obchodzili również Święto Wojsk Obrony Terytorialnej.

W Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Kupiskach odbyła się gala wręczenia nagród laureatom Gminnego Konkursu Plastycznego pt. Ocalić pamięć o wojnie – 80 rocznica wybuchu II wojny światowej. Do trzeciej edycji zgłoszono 171 prac z 6 szkół. Imprezie patronował wójt gminy Łomża Piotr Kłys.

O wybuchu II wojny światowej mieli okazję posłuchać starsi uczniowie z klasy 7 i 8 Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Kupiskach. Placówkę odwiedziła pani Magdalena Dzienis-Todorczuk – specjalista Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Białymstoku.

Wichry historii krwawo naznaczyły w minionym wieku Nowogród. Hołdem dla bohaterów wojny polsko - bolszewickiej 1920 roku i września 1939 roku były wydarzenia ostatnich dni w pięknej scenerii doliny Narwi.

Nie mieli więcej niż po 20 lat. To powiedziały archeologom i antropologom zachowane zęby. Guziki od amerykańskich mundurów z demobilu powiedziały, że byli ochotnikami. Wiemy też, że kochali Polskę, bo to powiedział czas i okoliczności ich śmierci gdzieś w okolicach Nowogrodu. Nic więcej jednak o nich nie wiemy.

Skromny i powściągliwy wymiar miało łomżyńskie upamiętnienie 75. rocznicy Powstania Warszawskiego.

W czwartek 1 sierpnia przypada 75. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego. Jak informuje Urząd Miejski w Łomży, o godz. 17:00 na jedną minutę włączone zostaną syreny alarmowe, jako wyraz pamięci i uhonorowania poświęcenia oraz walki Powstańców Warszawskich z 1944 roku.

Słów marszałka Józefa Piłsudskiego o "cudzie nad Narwią", bez którego nie byłoby "cudu nad Wisłą", nie zdołali potwierdzić historycy. Jeżeli nawet twórca niepodległej Polski nie nazwał tak bitwy o Łomżę na przełomie lipca i sierpnia 1920 roku, to i tak nie da się zaprzeczyć faktom: sowiecka armia zatrzymała się na kilka dni nad Narwią nie mogąc pokonać oporu zebranych na fortach w Piątnicy różnych formacji Wojska Polskiego, ochotników i cywilnych mieszkańców Łomży i Ziemi Łomżyńskiej. A marszałek otrzymał trochę czasu i skrzętnie go wykorzystał.

To było ogromne widowisko, które nie pozwala zapomnieć o naszej historii. Na fortach w Piątnicy ponownie pojawili się żołnierze, a wybuchy i strzały słychać było z daleka. Dopisała pogoda oraz publiczność. Wszyscy zebrali się, by uczestniczyć w ważnym dla naszego regionu historycznym wydarzeniu, czyli rekonstrukcji walk o Forty w Piątnicy 1920 ,Bez Cudu nad Narwią nie byłoby Cudu nad Wisłą’’.

W wieku 81 lat zmarł 26 czerwca w Łomży podpułkownik Krzysztof Franciszek Kondratowicz. – Był dobrym człowiekiem, który lubił ludzi i zwierzęta – ze wzruszeniem w głosie mówi Krystyna Michalczyk–Kondratowicz, żona zmarłego, prezes miejskich struktur Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej.

W wieku 81 lat zmarł 26 czerwca w Łomży podpułkownik Franciszek Kondratowicz. – Był dobrym człowiekiem, który lubił ludzi i zwierzęta – ze wzruszeniem w głosie mówi Krystyna Michalczyk–Kondratowicz, żona zmarłego, prezes miejskich struktur Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej.