korzenie

West Rutland, to małe miasto w hrabstwie Rutland w stanie Vermont w Stanach Zjednoczonych. Według spisu mieszkańców z 2010 roku, zamieszkałe przez 2326 osób stanowiących 1166 rodzin mieszkających w 1691 gospodarstwach domowych. Znajduje się tam sześć cmentarzy, będących miejscem wiecznego spoczynku tych, którzy na zawsze odeszli do wieczności. Jeden z nich, a ściślej cmentarz rzymsko-katolicki św. Stanisława Kostki zwrócił uwagę niestrudzonego badacza lokalnej historii, Tadeusza Trepanowskiego. Łomżyniaka zainteresował stary marmurowy pomnik o wyglądzie różniącym się od większości nagrobków upamiętniających zmarłych mieszkańców miasta. Marmurową płytę ustawioną na cokole, wieńczył krzyż z wygrawerowanym wizerunkiem ukrzyżowanego Chrystusa. Na płycie widniało nazwisko Rydzewski. Druga strona płyty zawierała napisy: Stanisław 1908-1936, a poniżej: mąż alexander 1879-1969; żona Józefa 1887 -1964. Nazwisko Tadeuszowi Trepanowskiemu było znajome. Występuje nie tylko w samej Łomży, ale również w jej okolicach. Mimo, że nie miał podstaw, by sądzić, że osoba pochowana pięćdziesiąt dwa lata temu na cmentarzu w West Rutland, ma jakikolwiek związek z regionem łomżyńskim, to coś korciło go, żeby sprawdzić, kim byli ci ludzie i skąd przybyli. Stanisław, urodzony w 1908 roku, a zmarły w 1936 r. wydawał się być synem Alexandra i Józefy, więc swoje poszukiwania Tadeusz Trepanowski rozpoczął od próby ustalenia daty wyjazdu do USA Aleksandra urodzonego w 1879 roku. Przeglądając listy pasażerskie, Tadeusz Trepanowski natrafił na listę statku S.S. „Zeland”, który pod belgijską banderą firmy żeglugowej Red Star Line i dowództwem kapitana Möllera, 30 sierpnia 1913 roku wypłynął z Antwerpii, zawijając do Dover w drodze do Nowego Jorku. Na siódmym arkuszu listy pod numerami 28 i 29 wpisano młode małżeństwo z Polski. Był to 26-letni Stanisław Rodzeshi ze swoją 19-letnią żoną Alexandrą. Brak dziecka wskazywał, że jest to świeżo poślubiona para. Płynęli do Alexandra Rodzeskiego zamieszkałego w West Rutland w stanie Vermont. Z zapisu na liście wynikało, że był on bratem Stanisława. Dalsze żmudne poszukiwania, doprowadziły Tadeusza Trepanowskiego w końcu do ustalenia, kim była ta dwójka młodych ludzi wyruszająca 30 sierpnia 1913 roku z Antwerpii i udająca się w daleką podróż do Ameryki. Otóż byli to: Stanisław i Alexandra Rydzewscy. Płynęli do Aleksandra Rydzewskiego, którego miejsce wiecznego spoczynku odnalazł na cmentarzu katolickim w West Rutland. Tadeusz Trepanowski stworzył opracowanie emigracyjnej historii rodziny Rydzewskich pochodzących z okolic Czyżewa. Mało tego nawiązał relację z Letitią Rydjeski, wnuczką Stanisława i Alexandry Rydzewskich, która odwiedziła Łomżyńskiego Towarzystwo Naukowe im. Wagów.

Szanowni Czytelnicy, niebawem zakończy się publikacja cyklu tekstów poświęconych pochodzeniu nazwisk mieszkańców Łomży. Stale zachęcam do poszukiwania własnych korzeni, do upamiętniania dziejów rodów i rodzin łomżyńskich, gdyż, poznając ich historię, uważam, że warto to czynić, ponieważ współcześni nosiciele nazwisk łomżyńskich są spadkobiercami wspaniałego dziedzictwa. Warto więc to dziedzictwo zachować i pielęgnować, wypełniając swój obowiązek wobec przodków, przekazywać je kolejnym pokoleniom.