Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
czwartek, 25 kwietnia 2024 03:47

13 grudnia 1981. Nie zapomnimy bohaterów. Pamiętamy katów

35 lat temu w nocy z 12 na 13 grudnia mieszkańcy naszego kraju dowiedzieli się, że komunistyczne władze wprowadziły stan wojenny.
13 grudnia 1981. Nie zapomnimy bohaterów. Pamiętamy katów

Komuniści chcieli utrzymać władzę, zniszczyć "Solidarność" oraz zdławić procesy demokratyczne, na które rok wcześniej się zgodzili. Stan wojenny oznaczał dla Polski lata ofiar, represji i beznadziei. W trakcie jego trwania z rąk milicji i Służb Bezpieczeństwa zginęło kilkadziesiąt osób.

13 grudnia o godz. 6 rano o wprowadzeniu stanu wojennego poinformowało Polaków radio, nadając przemówienie generała Jaruzelskiego. Jak podaje wikipedia, MON powołało dziesiątki tysięcy rezerwistów, a MSW wydało rozporządzenie o nakazie zdeponowania broni i amunicji. Zmilitaryzowano wiele instytucji (skierowano do nich 8000 komisarzy wojskowych, w tym 400 do resortów i instytucji centralnych), część strategicznych sektorów gospodarki, takich jak komunikacja, telekomunikacja, energetyka, górnictwo i porty morskie oraz 129 najważniejszych fabryk. Zakazano strajków, zgromadzeń, działalności związkowej i społecznej. Sądy zaczęły działać w trybie doraźnym. Wyłączono także komunikację telefoniczną, wprowadzono cenzurę korespondencji. Po późniejszym przywróceniu łączności, kontroli i cenzurze podlegały również rozmowy telefoniczne.

Stan wojenny oznaczał również ograniczenie możliwości przemieszczania się wprowadzając godzinę milicyjną (w początkowym okresie od 19:00, następnie od 22:00 do 6:00), jednocześnie zakazano zmiany miejsca pobytu bez uprzedniego zawiadomienia władz administracyjnych. Zarządzono również wstrzymanie wyjazdów zagranicznych do odwołania (zamknięto granice państwa i lotniska cywilne, a także czasowe zawieszenie zajęć w szkołach i na uczelniach wyższych.

Oficjalnym powodem stanu wojennego była pogarszająca się sytuacja gospodarcza kraju, której przejawami były m.in. brak zaopatrzenia w sklepach, reglamentacja (od kwietnia do października 1981 ponownie objęto systemem tzw. kartek żywnościowych wiele istotnych towarów np. mięso, masło, tłuszcze, mąka, ryż, mleko dla niemowląt itd.) oraz zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego w kraju wobec zbliżającej się zimy. Rzeczywistymi powodami były obawy reżimu komunistycznego przed utratą władzy, związane z utratą kontroli nad niezależnym ruchem związkowym, w szczególności Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym „Solidarność” oraz walki różnych stronnictw w PZPR nie mogących dojść do porozumienia w kwestii formy i zakresu reform ustroju polityczno-gospodarczego PRL. Istotny był gwałtowny spadek poparcia społecznego dla polityki komunistów, według badań OBOP „Solidarność” pozytywnie oceniało wtedy aż 62% Polaków.

Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 roku, a zniesiono go 22 lipca 1983 roku.


Podziel się
Oceń

Komentarze