Vivat Academia, vivant professores!

Na uroczystej inauguracji roku akademickiego obecny był dr Jarosław Gowin, wicepremier oraz minister nauki i szkolnictwa wyższego.

Rektor PWSIiP dr hab. Dariusz Surowik, podkreślił, że atutem łomżyńskiej uczelni jest jej siła naukowa i innowacyjność.

– Posiadamy kategorię naukową „B”, jesteśmy na trzecim miejscu w rankingu czasopisma „Perspektywy” w kategorii Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych. Przez kilkanaście lat naszego istnienia pozyskaliśmy blisko sto milionów złotych, m.in. z programów operacyjnych Unii Europejskiej – wyliczał rektor, który pierwszego września przejął stery w największej uczelni na Ziemi Łomżyńskiej.

Dariusz Surowik przypomniał, że obecny rok to czas dużych zmian organizacyjnych w PWSIiP, siedem instytutów zostało przekształconych w trzy wydziały. Odniósł się także do nowych regulacji, proponowanych przez resort ministra Jarosława Gowina.

– Pewne zmiany postrzegamy jako bardzo korzystne, na przykład te związane ze zwiększeniem autonomii uczelni, inne przyjmujemy z niepokojem. Szanowny panie premierze, jeżeli nie będziemy mogli pozyskiwać dotacji na badania statutowe, to utracimy impuls do rozwoju naukowego – mówił dr hab. Dariusz Surowik.

Od 2013 roku PWSIiP posiada kategorię naukową „B”. Z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego uczelnia pozyskała od tego czasu, na utrzymanie potencjału naukowego, milion sześćset tysięcy złotych.

– Zamierzamy wykreować w Łomży impuls rozwoju naukowego, który będzie sprzyjał regionalnej gospodarce w segmentach najbardziej pożądanych, bo opartych na wiedzy. Bez silnej uczelni w Łomży nie wyjdziemy z pułapki niskich płac i nie zniwelujemy zapóźnień rozwojowych naszego miasta – przestrzegał rektor „Państwówki”.

Odnosząc się do prośby rektora Dariusza Surowika, minister Jarosław Gowin, mówił, że procedowana w jego resorcie „Ustawa 2.0” ma stworzyć dobry klimat dla polskiej nauki.

– Konstytucja dla Nauki jest propozycją szerokich rozwiązań systemowych uwzględniających m.in. nowy model skutecznego zarządzania uczelniami, zmianę kształcenia doktorantów, nowe ścieżki kariery akademickiej, łączenie potencjału dyscyplin naukowych, a także zwiększenie finansowania nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce – mówił Jarosław Gowin.

Reforma, zdaniem rządzących, porządkuje i ujednolica prawo o systemie szkolnictwa wyższego i nauki. Obecnie obowiązująca ustawa była nowelizowana kilkadziesiąt razy, a regulacje dotyczące systemu w wielu przypadkach były ze sobą niespójne. Konstytucja dla Nauki ogranicza regulacje o charakterze ustawowym do najważniejszych kwestii systemowych, dając tym samym większą autonomię uczelniom przy tworzeniu wewnętrznych regulacji.

W przypadku systemu finansowania, Konstytucja dla Nauki wprowadza istotną integrację strumieni finansowania, co zdaniem Jarosława Gowina zapewni dużo sprawniejsze zarządzanie przepływami finansowymi w samej uczelni, a tym samym znacznie uelastyczni wydatkowanie otrzymywanych środków.

-Zmiany nie oznaczają uszczuplenia środków budżetowych. Reforma musi iść w parze ze zwiększeniem nakładów na naukę - wyjaśniał minister.

W 2017 roku Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wspólnie z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju przeznaczyło miliard złotych na konkurs "Zintegrowane Programy Uczelni". Dodatkowo koalicja rządząca ogłosiła już, że w przyszłorocznym budżecie na naukę zostanie przeznaczony miliard złotych więcej niż w roku bieżącym.

Jeśli chodzi zaś o rozwiązania dla studentów, Konstytucja dla Nauki utrzymuje dotychczasowe prawa i przywileje studentów, takie jak m.in. zasadę bezpłatności studiów stacjonarnych w uczelniach publicznych, system stypendialny oraz zniżki jak np. 50% ulgi w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej. Dodatkowo reforma wprowadza nowe rozwiązania w zakresie realnej ochrony praw studenta – w miejsce dotychczasowego modelu zawierania umów student - uczelnia wprowadzony zostaje skuteczniejszy system sankcji dla uczelni za łamanie praw takich jak dokonanie zmiany w opłatach, czy zbyt późne wydanie dyplomu swojemu absolwentowi.

-Przez ostatnie dwadzieścia osiem lat w polskiej nauce wydarzyło się wiele dobrego, ale wszyscy chyba mamy poczucie, że mogło być lepiej – przekonywał wicepremier i dodawał, że motorem zmian będą nowe regulacje w szkolnictwie wyższym oraz korespondująca z nimi Strategia na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju wicepremiera Mateusza Morawieckiego.

Zwieńczeniem uroczystości był wykład inauguracyjny „Jak nauka radzi sobie z niepełną informacją”, który wygłosił profesor Max Urchs, filozof, logik, z pochodzenia Niemiec, autor wielu publikacji, także popularnonaukowych. Czternasta inauguracja w historii uczelni była jednocześnie pierwszą z udziałem władz dziekańskich.