Podaj mi swoje nazwisko, a powiem Ci czyś z Łomży (cz. 16)

PLAGA: Katarzyna Plaga 1611, MBŁ 802; nazwisko utworzone od ap. plaga ‘uderzenie, chłosta; klęska żywiołowa’ (za: NP2, s. 247).

Forma żeńska: Anna Pladzanka 1705, LMŁc 183.

PLEC(Z)KA: Marianna Tekla Plecka 1789, KACŁ 910; nazwisko utworzone od plec-ka: pleca, ps. pletje (za: SEM cz. 1, s. 220); też od niem. n. os. Pletz (por. NP2, s. 249) formantem -ka.

PLEWA: Mateusz Plewa 1620, LBŁ 1351; nazwisko utworzone od ap. plewa, ps. plevy ‘odpadki po wymłóceniu zboża’ lub pliwa ‘błonka na oku’ (za: SEM cz. 1, s. 220).

Forma żeńska: Katarzyna Plewczanka 1692, KAŚŁ 105.

(PLUCIŃSKI) Forma żeńska: Maryanna Plucińska 1863, KAZŁ 50; nazwisko utworzone od Maz. n. msc. Pluty łomż., gm. Jedwabne.

PŁAWSKI: Bolesław Dyonizy Pławski 1834, KAUŁ 52; nazwisko utworzone od n. m. Pławno rzesz., gm. Borowa; tarnob., gm. Stalowa Wola (za: NP2, s. 253) [1].

Forma żeńska: Adella Pławska 1868, KAZŁ 9.

PŁOŃSKI: Michael Plonski de Lomza 1574, RTA s. 302; 1574, RTA s. 561; nazwisko utworzone od Maz. n. msc.  Płońsko, dziś Płońsk, ciech., miasto; Płonka Kościelna, Płonka Kozły, Płonka Matyski, biał., gm. Łapy (za: SEM cz. 3, s. 145) formantem -ski [9].

Forma żeńska: Antonina Płońska 1785, KACŁ 469. 

PODBIELSKI: Jan Wiktor Podbielski kurator przy Trybunale Cywilnym w Łomży 1816, KAZŁ 317; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Podbiele, Podlebiele, Polebiele,dziś Podbiel, konin., gm. Zagórów; Maz: Podbiele Wielkie i Podbiele Małe, dziś Podbiele i Podbielko, ostroł., gm. Stary Lubotyń (za: SEM cz. 3, s. 146); też od Podbiele w pow. łomżyńskim (za: NMKs.311) formantem -ski [34].

PODLASKI: Franciszek Podlaski 1792, KACB 1371; nazwisko utworzone od n. własnej Podlasie (za: SHNO cz. II, s. 39) formantem -ski [5].

Forma żeńska: Marianna Podlaska 1787, KACB 692.

PODLEŚNY: Dyonizy Podleśny 1866, KAZŁ 276; nazwisko utworzone od n. msc. Młp: Podleśne, rad., gm. Zwoleń (za: SEM cz. 3, s. 147) formantem -y [3].

Forma żeńska: Zofia Podleśna 1866, KAZŁc 174.

(POGORZELSKI) Forma żeńska: Emilia Pogorzelska 1874, KAŚŁ 2; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Pogorzela (Pogrella), opol., gm. Olszanka (za: SEM cz. 3, s. 148); też od n. msc. Pogorzalka, Pogorzel (za: SHNO t. II, s. 40), też n. msc. Pogorzałki gm. Kobylin Borzymy formantem -ski [15].

POGROSZEWSKI: Jan Pogroszewski kominiarz 1875, KAŚŁ 53; nazwisko utworzone od n. msc. Maz: Pogroszewo, dziś Pogroszew, warsz., gm. Ożarów Mazowiecki (za: SEM cz. 3, s. 148) formantem -ski [63].

POHL: Dorota Paulina Pohl 1829, KAUŁ 204; nazwisko utworzone od podstawy pol-, por. pole, pół, Polak, im. z cząstką -pol-, typu Polikarp, Apolonia, Leopold lub od niem. n. os. Pohl, a ta do Pole ‘Polak’ lub Pohl ‘staw’ (za: NP2, s. 270).

POKROP: Adam Pokrop 1635, LBŁ 1106; nazwisko utworzone od pokropić, pokrop ‘spryskanie wodą’ (za: NP2, s. 269).

POKROPIK: Piotr Pokropik 1648, LBŁ 2452; nazwisko utworzone od por. Pokrop formantem
-ik.

POLAK: Katarzyna Polak 1610, MBŁ 573; nazwisko utworzone od n. etn. Polak (za: SEM cz. 4, s. 11) [19].

POLKOWSKI: Euzebin Polkowski włościanin 1809, KAUŁc 279; nazwisko utworzone od n. msc. Maz: Polkowo, dziś Karwowo-Polki, łomż., gm. Radziłów (za: SEM cz. 3, s. 149), też Polki-Teklin gm. Zambrów (por. NWHS, s. 159) formantem -ski [31].

Forma żeńska: Małgorzata Polkowska 1866, KAZŁ 14.

POŁONKA: Leyzor Moszkowicz Połonka drwal 1829, APŁ z. 169; nazwisko utworzone od ap. połon ‘niewola; zdobycz’; też od im. Apolonija (za: NP2, s. 270) formantem -ka.

POŁOŃCZYK: Katarzyna Połończyk 1862, KAZŁc 229; nazwisko utworzone od por. Połonka formantem -cz+yk [6].

POŁOŃSKI: Andrzej Połoński 1876, WPRŁ 148; nazwisko utworzone od por. Połonka formantem -ski.

Forma żeńska: Wiktoria Połońska 1868, KAŚŁ 28 .

POPCZYK: Andrzej Popcik 1651, LBŁ 2738; nazwisko utworzone prawdopodobnie od ap. pop ‘duchowny w kościele prawosławnym’ (za: SEM cz.1, s. 230; SHNO t. II, s. 43) formantem
-yk.

POPEK: Zofia Popek 1604, LBŁ 539; nazwisko utworzone od ap. pop ‘duchowny w kościele prawosławnym’ (za: SEM cz.1, s. 230) formantem -ek [1].

POPIOŁEK: Jadwiga Popiołek 1611, MBŁ 852; nazwisko utworzone od zdrobnienia ap. popiół (za: NMK s. 315) [20].

POPKOWSKI: Adalbert Popkowski 1751, LBŁ 760; nazwisko utworzone od por. Popczyk; też od n. m. Popki łomż., gm. Mały Płock (za: NP2, s. 279); też Popowo gm. Grajewo (por. NWHS, s. 159) [13].

Forma żeńska: Marianna Popkowska 1754, LMŁ 1877.

POPŁAWSKI: Piotr Popławski 1637, LBŁ 1330; nazwisko utworzone od n. msc. Młp: Popławy, siedl., gm. Trzebieszów (za: SEM cz. 3, s.150) formantem -ski [38].

Forma żeńska: Ewa i Katarzyna Popławska 1684, LBŁ 850.

POREDA: Jan Poreda żołnierz urlopowany 1866, KAZŁ 158; nazwisko utworzone od poradzić ‘udzielić komuś rady’, ap. porada ‘rada’ (za: NP2, s. 280) [13].

POROWSKI: Paweł Porowski więzień ciężki 1841, RRŁ 125; nazwisko utworzone prawdopodobnie od n. msc. Porośl(a) (za: SHNO t. II, s. 45) formantem -wski [5].

Forma żeńska: Elżbieta Porowska 1690, LBŁ 1158.

POTĘGA: Michał Potęga 1748, LMŁc 1430; nazwisko utworzone od ap. potęga ‘siła, moc’ (za: NP2, s. 286) [1].

Forma żeńska: Zofia Potęgowa 1748, LMŁc 1423.

(POWICHROWSKI) Forma żeńska: Anna Powichrowska 1887, KOPŁ 87; nazwisko utworzone od powichrować, powichrzyć, ‘pokręcić, zmącić’ (za: NP2, s. 288) [7].

POZNAŃSKI: Mateusz Poznansky 1644, LBŁc 2124; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Poznań, miasto (za: SEM cz. 3, s. 152) formantem -ski [4].

Forma żeńska: Anna Poznańska 1634, LBŁc 1065.

PREISS: Marianna Preiss 1879, KOPŁ 202; nazwisko utworzone od niem. n. m. Preis, ta od śrwniem. prīs ‘godny pochwały’, ‘cena’; też od Preuß, ta od Preuße ‘Prusak’ (za: NP2, s. 293) [2].

PROKOP: Filip Prokop 1869, KAZŁ 176; im. gr. Prokopios ‘przed czymś bić, uderzać’, łac. Procopius (za: SEM cz. 2, s. 112) [1].

PROSIŃSKI: Franciszek Prosiński 1809, KAUŁ 289, 305; nazwisko utworzone prawdopodobnie od n. msc. Maz: Prosienica, ostroł., gm. Ostrów Mazowiecka (za: SEM cz. 3, s.153); też od n. msc. Proszanka (za: SHNO cz. II, s. 51) formantem -ski [4].

Forma żeńska: Ewa Prosińska 1745, LMŁ 1161.

PRUSACZYK: Marianna Prusaczyk 1743, LBŁc 107; nazwisko utworzone prawdopodobnie od por. Prusak formantem -czyk [14].

PRUSAK: Jakub Prusak 1668, LBŁ 36; nazwisko utworzone od n. etn. Prus ’Prusak, Niemiec’, n. herbu Prus (za: SHNO t. II, s. 52) formantem -ik.

PRUSIK: Franciszka Prusik 1887, KOPŁ 280; nazwisko utworzone od por. Prusak formantem -ik [1].

PRUSI(E)ŃSKI: Jakub Prusiński 1688, KAŚŁ 42; Prusieńskiego żona 1735, LMŁ 626; nazwisko utworzone od n. msc. Prusin (za: SHNO cz. II, s. 52) formantem -ski [23].

Forma żeńska: Zofia Prusieńska 1733, LBŁ 332; 

PRUS(Z)KOWSKI: Adam Alberti Pruskowsky 1616/1617, ASAZ s. 97; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Proszkowo, Pruszkowo, dziś Pruszkowo, pozn., gm. Wielichowo; Pruszki, Pruszkowice, Pruszkowo, dziś Pruszki, płoc., gm. Łęczyca; Maz: Proszkowo, ciech., gm. Szreńsk; Śl: Proszków, wroc., gm. Środa Śląska (za: SEM cz. 3, s. 153); też Maz. Pruszki Wielkie gm. Rutki-Kossaki (por. NWHS, s. 160) formantem  -(ow)ski [2].