2 listopada to Dzień Zaduszny. Za kogo się modlimy tego dnia?

Tradycje Zaduszek są powiązane z ludowymi uroczystościami ku czci zmarłych, wywodzącymi się z kolei z wierzeń pogańskich i obrzędów przedchrześcijańskich.

Zaduszki w Kościele Katolickim nie są świętem nakazanym. Nie ma zatem obowiązku uczestniczenia w tym dniu we Mszy św. czy powstrzymywania się od prac niekoniecznych. Tradycyjnie jednak tego dnia katolicy idą do kościoła, odwiedzają groby bliskich, zapalają znicze, wspominają zmarłych członków rodziny i modlą się za dusze w czyśćcu.

"Katechizm Kościoła Katolickiego" wyjaśnia, że "grzech ma podwójny skutek. Grzech ciężki pozbawia nas komunii z Bogiem, a przez to zamyka nam dostęp do życia wiecznego. Każdy grzech, nawet powszedni (...), wymaga oczyszczenia albo na ziemi, albo po śmierci, w stanie zwanym czyśćcowym".

Ciekawostką jest to, że już Germanie, Celtowie oraz Słowianie jesienią oddawali hołd zmarłym. Prawdopodobnie dzień 2 listopada został wybrany w związku z obrzędami celtyckimi, ponieważ rok kalendarzowy i obrzędowy rozpoczynał się właśnie w listopadzie.

W świecie chrześcijańskim tradycja Zaduszek sięga jeszcze czasów biblijnych. Już w Starym Testamencie czytamy o zapisywaniu w specjalnych księgach imion osób zmarłych.

Prawdopodobnie Dzień Zaduszny został zapoczątkowany przez św. Odilona, opata benedyktynów w Cluny we Francji. W 998 r. 2 listopada nakazał modlitwy za dusze zmarłych. Zwyczaj stał się powszechny w Europie w XIII w. W Polsce tradycja zaczęła się rozpowszechniać już w XII w., a z końcem XV w. była powszechna w całym kraju.

W wieku XIV zaczęto urządzać  procesję na cmentarz do czterech stacji. Piąta stacja odbywała się już w kościele, po powrocie procesji z cmentarza. Przy stacjach odmawiano modlitwy za zmarłych i śpiewano pieśni żałobne – kolejno za biskupów i kapłanów, krewnych, dobrodziejów, pochowanych w parafii i za wszystkich zmarłych.

W Polsce tradycja Dnia Zadusznego zaczęła się tworzyć w XII w., a z końcem XV w. była znana w całym kraju.

Zwyczaj odprawiania przez każdego kapłana trzech mszy w Dzień Zaduszny zapoczątkował w XV w. zakon dominikanów w Hiszpanii. W 1748 r. papież Benedykt XIV zatwierdził tę praktykę dla Hiszpanii, Portugalii i ich kolonii. W 1915 r.. papież Benedykt XV na prośbę opata prymasa benedyktynów zezwolił, aby tego dnia każdy kapłan mógł odprawić trzy msze: w intencji poleconej przez wiernych, za wszystkich wiernych zmarłych i w intencji Ojca Świętego.