Porady prawne mecenasa Remigiusza Fabiańskiego

Pani Jadwiga z Elbląga:

W maju 2010 r. zmarł ojciec. Przy porządkowaniu mieszkania natknęliśmy się z bratem na dwa testamenty: taty oraz mamy, która zmarła w 1999 r. Ojciec zostawił testament na mnie i brata. W testamencie sporządzonym w 1994 r. mama zapisała mi to właśnie mieszkanie. W księdze wieczystej figurowała mama jako właścicielka, choć z aktu notarialnego wynika, że rodzice nabyli to mieszkanie z majątku wspólnego. Otwarcie i ogłoszenie tych testamentów nastąpiło w styczniu 2011 r. Jak wygląda kwestia dziedziczenia i opodatkowania spadków po ojcu i mamie?

Skoro mieszkanie należało do majątku wspólnego rodziców, mogła Pani nabyć na mocy testamentu matki tylko przypadający na nią udział w tym majątku wynoszący ½, a po ojcu, jeśli dziedziczy Pani wspólnie z bratem po ½ dodatkowo - ¼. Pani wiec udział w nim wynosi aktualnie ¾, a brata ¼. Ze względu na datę śmierci matki spadek po niej jest co do zasady opodatkowany. Musi Pani złożyć zeznanie, a po wydaniu decyzji przez urząd skarbowy zapłacić podatek spadkowy. Na złożenie zeznania spadkobierca ma miesiąc, licząc od uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub od sporządzenia przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia. Jeśli nie ma Pani własnego mieszkania (nie jest własnym mieszkanie objęte wspólnością majątkową małżeńską) i będzie Pani mieszkała w nim pięć lat, może Pani skorzystać ze zwolnienia z podatku spadkowego przypadającego od wartości udziału w tym mieszkaniu uzyskanego na mocy testamentu matki. Z racji spadku po ojcu Pani i bratu przysługuje prawo do całkowitego zwolnienia z podatku spadkowego obejmującego najbliższych. Warunkiem tego zwolnienia jest zawiadomienie o spadku urzędu skarbowego na druku w ciągu sześciu miesięcy od uprawomocnienia się.