Porady prawne mecenasa Remigiusza Fabiańskiego

Pani Joanna z Łomży

Zimą ubiegłego roku dziesięcioletni syn mojej siostry, którzy mieszkają w dużym mieście na zachodzie Polski, wracając ze szkoły, na przejściu dla pieszych został potrącony przez autobus komunikacji miejskiej. Prowadzone przez miejscową prokuraturę postępowanie zostało umorzone, gdyż powołany biegły stwierdził, że przyczyną wypadku było nagłe wtargnięcie dziecka na jezdnię. Siostra od tej decyzji prokuratury odwołała się do sądu, ale sąd utrzymał w mocy stanowisko prokuratury. W wyniku wypadku syn siostry przechodził wiele bolesnych zabiegów, a obecnie w dalszym ciągu trwa jego rehabilitacja, a powrót do pełnego zdrowia, o ile będzie w ogóle to możliwe, nie nastąpi wcześnie. Siostra pogodziła się już z myślą, że nie otrzyma odszkodowania, które pokryłoby choćby w części kosztów leczenia i rehabilitację, ale czy są jakieś inne możliwości dochodzenia odszkodowania np. od ZUS –u?

W przedstawionym przez Panią Joannę stanie faktycznym, pogodzenie się przez siostrę z faktem braku możliwości dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia od firmy, która prowadzi działalność w zakresie autobusowej komunikacji miejskiej w tym mieście, jest przedwczesne. Reżimy odpowiedzialności karnej oraz odpowiedzialności cywilnej kierują się odmiennymi zasadami. Pomimo, że kierujący pojazdem autobusowym, według ustaleń prokuratury i sądu, nie ponosi odpowiedzialności karnej za zdarzenie z udziałem dziesięcioletniego chłopca, to odpowiedzialność cywilna, po stronie zakładu (firmy) komunikacyjnej istnieje w oparciu o treść art. 435§1 Kodeksu cywilnego. Jest to odpowiedzialność oparta o zasadę ryzyka, co oznacza, że sprawca szkody odpowiada zawsze za szkodę wyrządzoną, chyba że udowodni, że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Wydawać by się mogło, iż zakład komunikacyjny z łatwością zwolni się od odpowiedzialności cywilnej, gdyż ustalono to w postępowaniu prokuratorskim i sądowym (ustalenie te jednak nie wiąże sądu cywilnego, co wynika z treści art. 11 Kodeksu postępowania cywilnego), gdyż „winę” za zdarzenie ponosi syn siostry, który nagle wtargnął na jezdnię. Jednakże osobie małoletniej, w tym przypadku dziesięciolatkowi nie można przypisać winy ze względu na jego wiek, co skutecznie uniemożliwia zakładowi komunikacyjnemu uwolnienie się od odpowiedzialności deliktowej (z czynu niedozwolonego) i otwiera drogę do dochodzenia od tego zakładu komunikacyjnego ( lub ubezpieczyciela, jeżeli zakład był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej) odszkodowania oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.

W celu starannego przygotowania się do ewentualnego procesu należy skompletować posiadaną m.in. dokumentację: medyczną, potwierdzającą wydatki związane z leczeniem i rehabilitacją.

Można też żądać, aby sąd zasądził rentę wyrównawczą, jeżeli wzrosły koszty związane z utrzymaniem dziecka. Pamiętać też należy, iż powyższe roszczenia przedawniają się z upływem lat trzech od dnia kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie odpowiedzialnej do jej naprawienia, jednakże termin ten nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia, w którym szkoda nastąpiła.

Na pytania do prawnika czekamy pod adresem: [email protected]